Myślisz, że gry czynią cię mądrzejszym? Myśl dalej!
Podchodź sceptycznie do reklam, które mówią o możliwości podkręcenia wydajności twojego mózgu poprzez wykorzystanie produktów prężnie rozwijającego się przemysłu gier trenujących mózg. Nauka nie wspiera wielu z tego typu twierdzeń – zgodnie z najnowszym badaniem grupy badawczej z Florida State University opublikowanym w Frontiers in Aging Neuroscience.
Neil Charness, profesor psychologii i wybitny autorytet w temacie starzenia się i poznania, Wally Boot, profesor nadzwyczajny psychologii, oraz magistrant Dustin Souders sprawdzili teorię, czy gry logiczne wspomagają utrzymanie funkcji poznawczych.
Nasze wyniki i poprzednie badania potwierdziły, że istnieje bardzo mało dowodów na to, że tego typu gry mogą wzbogacić twoje życie w znaczący sposób – mówił Boot, ekspert w osłabieniach funkcji poznawczych związanych z wiekiem.
Charness, który jest również dyrektorem Instytutu Skutecznej Długowieczności w Florida State University (ang. FSU Instoute for Successful Longevity), mówił o wzrastającej liczbie ludzi wierzących, że trening mózgu pomaga im ustrzec się przed utratą pamięci lub zaburzeń poznawczych.
Wyzwania dla mózgu typu krzyżówki są popularnym rozwiązaniem, szczególnie w pokoleniu baby boomers (ludzi urodzonych w latach 1946-1964 – przyp. red.), jako sposób na próbę ochrony zdolności poznawczych – mówił Charness.
Ta popularność zmieniła przemysł gier trenujących mózg w biznes warty miliardy dolarów. Gry logiczne są dostępne online oraz poprzez aplikacje mobilne, w których za członkostwo płaci się od 15 dolarów miesięcznie, do 300 dolarów za dożywotni dostęp. Jednak reklamy tego gwałtownie rozwijającego się sektora biznesu czasami wykorzystywały przesadzone twierdzenia. Federalna Komisja Handlowa ukarała jedną taką firmę kwotą 50 milionów dolarów za fałszywe reklamy, karę zmniejszono później do 2 milionów dolarów.
Coraz więcej firm zostaje ukaranych za tego typu przesadzone stwierdzenia i jest to bardzo dobry trend – mówił Boot. Wyolbrzymione stwierdzenia nie są zgodne z wnioskami naszego ostatniego badania.
Grupa badawcza FSU skupiła się na ustaleniu, czy gry trenujące mózg mogą zwiększać pamięć roboczą niezbędną do różnych zadań. W ich badaniu pierwsza grupa uczestników grała w specjalnie zaprojektowaną grę wideo trenującą mózg zwaną Mind Frontiers, podczas gdy druga grupa grała w gry liczbowe lub krzyżówki.
Wszystkim graczom przekazano mnóstwo informacji niezbędnych do rozwiązywania problemów. Badacze sprawdzili, czy gry wzmocnią pamięć roboczą uczestników oraz, w konsekwencji, polepszą inne zdolności umysłowe, takie jak rozumowanie, pamięć i szybkość przetwarzania.
Jest to teoria, za którą stoi wiele gier umysłowych: jeśli polepszysz ogólnie pamięć roboczą, która jest niezbędna do bardzo wielu czynności życia codziennego, to jesteś w stanie wzmocnić ją w wielu obszarach swojego życia.
Grupa badawcza zbadała, czy polepszenie pamięci roboczej przeniesie się na wyniki w wykonywaniu innych zadań, co badacze nazwali: dalekim transferem.
W skrócie, odpowiedź brzmi: nie.
Jest możliwe wytrenowanie ludzi w taki sposób, by stali się bardzo dobrzy w zadaniach, które normalnie nazwalibyśmy zadaniami generalnej pamięci roboczej: zapamiętywanie 70, 80, nawet 100 znaków – mówił Charness. Jednak te umiejętności wydają się bardzo wyspecjalizowane i nie wykazują znaczącego przeniesienia. Rzeczą, nad którą starsi ludzie powinni się zastanowić, to: jeśli będę bardzo dobry w krzyżówkach, czy pomoże mi to zapamiętać, gdzie są moje klucze? Odpowiedź brzmi najprawdopodobniej: nie.
Charness poświęcił znaczną część swojej kariery w ostatnich 45 latach próbując wgłębić się w sposób funkcjonowania umysłu i jego starzenia. Z rosnącą populacją seniorów – 45 milionów Amerykanów ma 65 lub więcej lat – Charness rozumie ich troskę o zachowanie funkcji mózgu i pozostanie niezależnymi.
Ludzie mają realne obawy o utratę zdolności poznawczych i pamięci razem z wiekiem, więc próbują wszelkiego rodzaju rzeczy, które mają odsunąć problem osłabienia funkcji poznawczych – mówił Charness.
Charness wskazał, że inne badania wskazują ćwiczenia aerobowe, bardziej niż ćwiczenia mentalne, jako świetne dla mózgu. Wysiłek fizyczny może w zasadzie spowodować korzystne zmiany strukturalne w mózgu i wzmocnić jego funkcje. Przepowiada, że tego typu gry łączące ćwiczenia fizyczne z grami logicznymi będą coraz bardziej popularne w 21 wieku.
Nie odszedłbym od naszego artykułu kompletnie zniechęcony – mówił Charness. To kolejny element układanki, którą wszyscy próbujemy ułożyć. Jest to zniechęcające w tym sensie, że nie możemy znaleźć ‘dalekiego transferu’ i wydaje się, że jest to stosunkowo zgodny wniosek badań. Ale jeśli twoim prawdziwym celem jest polepszenie funkcji poznawczych, a gry trenujące mózg nie pomagają, to może powinieneś pomyśleć o ćwiczeniach aerobowych, zamiast siedzieć przed komputerem i grać w tego typu gry.
Tłumaczenie: Damian Adamowicz
Źródło tekstu: Dave Heller – Florida State University
Źródło obrazu: Thomas Hawk – Flickr.com
Oryginalne badanie: Otwarty dostęp; Souders DJ, Boot WR, Blocker K, Vitale T, Roque NA and Charness N (2017) Evidence for Narrow Transfer after Short-Term Cognitive Training in Older Adults. Front. Aging Neurosci. 9:41. doi: 10.3389/fnagi.2017.00041
