Jak działa mózg ludzi którzy nie lubią słuchać muzyki
Badacze z grupy Cognition and Cerebral Plasticity z Bellvitge Biomedical Research Institute i Uniwersytetu w Barcelonie (IDIBELL-UB), we współpracy z naukowcami z Uniwersytetu McGill (Montreal) opublikowali nowe obserwacje, w których wyjaśniono mechanizmy w mózgu związane z brakiem wrażliwości muzycznej. Badanie zamieszczone w czasopiśmie PNAS (Proceedings of the National Academy of Sciences) pokazuje znaczenie muzyki na poziomie ewolucyjnym opierające się na związku między emocjonalnymi i słuchowymi obszarami mózgu.
Mimo iż słuchanie muzyki jest powszechnie uważane za satysfakcjonującą formę aktywności, to ok 3-5% zdrowej populacji nie doświadcza przyjemnych uczuć w odpowiedzi na jakikolwiek typ muzyki. Stan ten znany jest pod specyficzną nazwą muzycznej anhedonii. Ludzie anhedoniczni nie mają problemów z poprawnym spostrzeganiem i przetwarzaniem informacji zawartych w melodii (takich jak interwał lub rytm) oraz normalnie reagują zadowoleniem, będącym odpowiedzią na inne przyjemne bodźce (np. pieniądze), jednak nie czerpią przyjemności z impulsów muzycznych – wyjaśnia Noelia Martinez-Molina, naukowiec z grupy IDIBELL-UB oraz główna autorka badania. Chociaż istnienie tego zjawiska jest fenomenem znanym od wielu lat, nie było dotąd wiadomo skąd się bierze.
W swojej pracy naukowcy przeanalizowali 45 zdrowych ochotników, używając funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI). Uczestników podzielono na trzy grupy, w zależności od wyniku uzyskanego w kwestionariuszu opracowanym przez tę samą grupę badawczą, dostępnym online pod nazwą Barcelona Music Reward Questionnaire. Podczas sesji fMRI, uczestnicy musieli wysłuchać fragmentów piosenek klasycznych, oraz określić poziom przyjemności w czasie rzeczywistym w skali od 1 do 4. Aby kontrolnie sprawdzić reakcję mózgu w odniesieniu do innego typu nagrody, uczestnicy musieli także podjąć zadanie oparte na zakładzie pieniężnym, w którym mogli wygrać, lub stracić prawdziwe pieniądze.
Wyniki pokazały, że spadek przyjemności, która jest odpowiedzią na bodźce muzyczne wśród badanych z muzyczną anhedonią wiąże się ze zmniejszeniem aktywności jądra półleżąego – kluczowej struktury podkorowej układu nagrody. Jednakże aktywność tego obszaru jest zachowana, gdy występują inne środki wzmacniające, jak na przykład pieniądze zdobyte w grze zakładowej.
Interesującym jest rozważenie ewolucyjnego znaczenia połączeń między obszarami słuchowymi, korowymi, oraz bardziej prymitywnymi systemami oceny emocjonalnej, podkorowymi – mówi jeden z badaczy. Połączenie to jest bardzo przejrzyste u hedonistycznych muzycznie osób – tych, którzy lubią muzykę, jednak słabnie u anhedonistów.
Związek między tymi obszarami gwarantuje odbieranie muzyki jako wielce satysfakcjonujące, podkreślając jej znaczenie na poziomie ewolucyjnym, nawet jeżeli nie wydaje się oczywistym, jaka korzyść biologiczna płynie z takiego wytworu kultury.
Tłumaczenie: Aleksandra J. Lewandowska
Źródło tekstu i obrazu: IDIBELL-UB
Oryginalne badanie: Abstrakt; Martinez-Molina N., Mas-Herrero E., Rodriguez-Fornells R., Zatorre R. J., Marco-Pallarés J., (2016) Neural correlates of specific musical anhedonia, Proceedings of the National Academy of Sciences, doi:10.1073/pnas.1611211113
