Uczenie się świadczy o inteligencji zwierząt

Fakt, że zwierzęta potrafią korzystać z narzędzi, mają samokontrolę i pewne oczekiwania wobec życia, może być wyjaśniony z pomocą nowego modelu uczenia się dla zachowań zwierząt. Badacze ze Stockholm University i Brooklyn College połączyli wiedzę z obszarów sztucznej inteligencji, etiologii i psychologii uczenia się by rozwiązać kilka problemów na temat zachowań i inteligencji zwierząt.

Zwierzęta są często bardzo skuteczne: ostrygojad otwiera szybko muszle, pawian wykorzystuje każdą okazję, by ukraść jedzenie od turystów, a szczur z łatwością porusza się między koszami na śmieci w parku. Poprzednio tego typu zachowania były traktowane jako wrodzone instynkty, nawet przy wiedzy, że zwierzęta mają ogromne zdolności uczenia się. Badacze ze Stockholm University i Brooklyn College stworzyli asocjacyjny model uczenia się, który wyjaśnia, jak powstają efektywne zachowania. To oznacza, że zwierzęta nie tylko uczą się postrzegania ostatniego etapu łańcucha zachowań związanego z nagrodą jako wartościowego. Zwierzę potrafi nauczyć się, że każdy krok prowadzący do nagrody jest wartościowy.

Nasz model uczenia się może również wyjaśniać, jak powstają zaawansowane zachowania na poziomie indywidualnym: samokontrola, wykorzystanie narzędzi przez szympansa, czy zjawiska przypominające pewne oczekiwania wobec życia – mówi Magnus Enquist, profesor etiologii w Stockholm University. Podobne modele wykorzystano na polu badań sztucznej inteligencji, jednak były ignorowane w badaniach nad zwierzętami.

Regulacje genetyczne uczenia się mogą wpływać na inteligencję

Od lat 1970 jest powszechnie wiadome, że zwierzęta porównują koszty pewnych zachowań do korzyści z nimi związanymi. W dużym stopniu dokonują optymalnych decyzji, które przypuszczalnie są zdeterminowane genetycznie. Nowy model grupy badawczej radzi sobie nie tylko z uczeniem się, ale również zajmuje się problemem, czy możliwości uczenia się zwierząt są regulowane na poziomie genetycznym.

Młode zwierzęta są zwykle trochę niezdarne, kiedy dorosłe osobniki są ekstremalnie wyćwiczone. Młode nie postrzegają nawet myszy polnej jako jedzenia, kiedy dorosłe lisy są ekspertami w ich upolowaniu – mówi Johan Lind, profesor nadzwyczajny etiologii w Stockholm University. Nasz model pokazuje, w jaki sposób regulacje genetyczne uczenia się mogą wpływać na rozwój typowo gatunkowych zachowań i inteligencję, albowiem ewolucja może  oddziaływać na ciekawość i szybkość uczenia się ponad inne rzeczy.

Zachowania kontrproduktywne

Nowy model badaczy wyjaśnia również kontrproduktywne zachowania w sztucznych środowiskach.

Wiele modeli uczenia się może wyjaśnić optymalne zachowanie, jednak by zrozumieć zachowania kontrproduktywne, trzeba zrozumieć cały mechanizm zachowania. Wykorzystując nasz model chcieliśmy wyjaśnić, dlaczego zwierzęta potrafią utknąć w nie do końca korzystnych zachowaniach. Na przykład: chomik biegający w kołowrotu mimo posiadania obok jedzenia. Nasz model ujął fundamentalne aspekty uczenia się – mówi Stefano Ghirlanda, profesor psychologii w Brooklyn College w Nowym Jorku.

Tłumaczenie: Damian Adamowicz
Źródło tekstu i obrazu: Stockholm University
Oryginalne badanie: Otwarty dostęp; Enquist M., Lind J., Ghirlanda S. (2016). The power of associative learning and the ontogeny of optimal behaviour. R. Soc. open sci. 2016 3 160734. DOI: 10.1098/rsos.160734